Vrijdag wordt het Titus Brandsma Huis in Leeuwarden heropend. Iedereen is welkom voor een kop koffie, een gesprek of een spelletje: 'Wij willen een huis van ontmoeting zijn'

Het Titus Brandsma Huis in Leeuwarden.

Het Titus Brandsma Huis in Leeuwarden. Foto: Marchje Andringa

Vrijdag wordt het Titus Brandsma Huis in Leeuwarden heropend, na een grondige verbouwing. Het moet in de nieuwe setting een ‘Huis van ontmoeting’ worden.

Sinds jaar en dag is het Titus Brandsma Huis het kerkelijk centrum van de Sint-Vitusparochie, gelegen naast de Bonifatiuskerk. De monumentale kerk die in de periode 1882-1884 werd gebouwd door Pierre Cuypers.

Tegelijk werd toen de westpastorie gebouwd. Die telde bij de bouw 29 vertrekken. De pastorie was eigenlijk bedoeld als bisschoppelijk paleis, maar omdat Leeuwarden geen bisschop kreeg was het veel te groot als pastorie. Het gebouw kreeg daarom diverse andere bestemmingen. Zo was er van 1887 tot 1935 het Sint Bonifatius Hospitaal gevestigd. Daarnaast vonden een lerarenopleiding en een opvanghuis er onderdak.

Titus Brandsma Huis

Sinds 1994 fungeert het pand onder de naam ‘Titus Brandsma Huis’ als centrum voor verschillende parochiële activiteiten. Het gebouw werd in 1984 op de lijst van beschermde monumenten geplaatst. In 1998 werd de restauratie voltooid, waarmee de stormschade door de val van de spits van de kerktoren (in 1976) werd hersteld.

,,De Sint Vitusparochie heeft nu de pastorie overgenomen van de Stichting Bonifatiustoren”, zo zegt diaconaal-opbouwwerker Lysbeth Minnema. Het gebouw is van binnen helemaal gemoderniseerd. Opvallend zijn de hoge plafonds die weer zichtbaar zijn. Een kleurenspecialist zorgde ervoor dat de kleuren binnen zo dicht mogelijk bij de oorspronkelijke kleuren - van bij de bouw - passen. De kleur op de deuren is nu zacht geelachtig groen. Op de raamkozijnen aan de binnenkant is de kleur donkergroen geworden. ,,Op de kozijnen aan de buitenkant is het bruin geworden terwijl ze eerder wit waren. De kleurstelling past aan de buitenkant heel goed bij de bakstenen arceringen.”

Ook het opvallende torentje van de pastorie is helemaal gerenoveerd, met een nieuw dak en leien. ,,Het gebouw is nu ook veel duurzamer, onder meer met nieuwe ramen en omdat alles geïsoleerd is”, vertelt Minnema.

Huurappartementen

Er zijn op de tweede verdieping vier ruime huurappartementen met meerdere kamers gerealiseerd. Drie worden verhuurd aan particulieren. In een van de appartementen keert Solidair Friesland terug, die in het Titus Brandsma Huis al kantoor hield. Er is een moderne wenteltrap en een lift gerealiseerd. ,,De huuropbrengsten zijn voor de parochie. Daarmee willen we het toekomstig onderhoud betalen en ook waarborgen dat we dit gebouw behouden voor latere generaties.”

Het kerkelijk bureau van de parochie zit tevens in het gebouw, dat nu heel licht en ruim is. De Franciscuszaal is twee keer zo groot geworden. Achterin hangt het gebrandschilderde raam van de heilige Elisabeth van Thüringen (1207-1231), dat Jan Kothuis in 1956 maakte voor het Bonifatius Hospitaal. Ook de Vituszaal is aangepast. Hier komt een kleine bibliotheek. ,,Een Christusbeeld krijgt een prominente plek aan de ronde wand.”

Straks zullen er weer lezingen, Bijbelgroepen en andere spirituele activiteiten van de parochie worden gehouden. Een groot digitaal bord staat al gereed. Het Titus Brandsma Huis wordt ,,zodra de coronasituatie het toelaat een huis van ontmoeting en dat is nieuw”, zo vertelt pastor Minnema. Van maandag tot en met donderdag (9.30 tot 11.30 uur) gaan ‘s ochtends de deuren open. ,,Op vrijdag iets later, om kwart over tien gaan we open, zodat vrijwilligers eerst de eucharistieviering nog kunnen bijwonen.”

Levendige gemeenschap

Het Titus Brandsma Huis moet een levendige gemeenschap worden waar mensen in de ochtend graag komen voor een kopje koffie, een gesprek, om de krant te lezen of een spelletje. ,,We streven ernaar dat bezoekers ook hun eigen talenten inzetten om mee te werken aan het ontwikkelen van een gastvrij huis. Iedereen is welkom, of je nu gelovig bent of niet.” Twintig nieuwe vrijwilligers hebben zich aangemeld als gastvrouwen en -heren, die in koppels van twee om beurten aanwezig zullen zijn. Gerdy Hahn stuurt hen als coördinator aan.

Ook mensen met praktische vragen rond geld, brieven van (overheids)instanties, of wat dan ook, kunnen straks aankloppen. ,,Gastvrij zijn voor buurt en samenleving staat centraal. Als we acht tot vijftien bezoekers op een ochtend hebben, dan vinden we dat een mooi begin.”

Sinds 2010 was die gelegenheid voor spontaan binnenlopen er ook in het gebouw tegenover het Titus Brandsma Huis: de Overkant, wat pastor Lucas Foekema had opgezet, ,,maar dat pand is eerder al verhuurd voor een woonbestemming.”

In de middag en avond wordt het huis nog sterker dan eerder een centrum van spiritualiteit en catechese voor de hele parochie en voor belangstellenden. ,,Het is een plek waar je gevoed mag worden in je geloof, waar je uitgedaagd wordt om na te denken over levensvragen en maatschappelijke onderwerpen en waar je samen in dialoog gaat over hedendaagse thema´s.” Volgens Minnema staan ze te popelen om weer los te gaan. ,,Mensen snakken naar ontmoeting.”

Drieduizend parochianen

De Sint Vitusparochie telt zo’n drieduizend parochianen, verdeeld over de locaties Leeuwarden, Jirnsum. Wergea/Warten en Wytgaard/Easterwierrum. ,,We hopen meer een regiofunctie te krijgen voor Leeuwarden en omstreken. Dat ook de dorpen rond de stad het Titus Brandsma Huis weten te vinden.”

Op vrijdag 21 januari verricht gedeputeerde Klaas Fokkinga de officiële openingshandeling en daarna worden de parochiële ruimtes door pastoor Bert van der Wal ingezegend. Dan wordt ook het borstbeeld van pater Titus Brandsma herplaatst, binnen, op een sokkel bij de ingang. Daarmee krijgt de naamgever van het gebouw een prominente plek. Deze bijeenkomst is vanwege de geldende coronamaatregelen alleen voor genodigden.